Zespół
Dr Andrzej Opalski przyjmuje w poniedziałki, wtorki i czwartki w gabinecie na ul. Przemiarki 23
Dr Agata Średnicka przyjmuje w poniedziałki i wtorki w gabinecie na ul. Balickiej 83
Dr Aleksandra Dutka przyjmuje w poniedziałki i środy w gabinecie na ul. Balickiej 83
Opis badania
Badania prenatalne służą zapewnieniu jak najlepszej opieki nad kobietą w ciąży i dzieckiem na etapie życia płodowego. Umożliwiają diagnostykę wielu potencjalnych chorób genetycznych oraz wad anatomicznych płodu co pozwala na zaplanowanie optymalnego postępowania w ciąży, okresie okołoporodowym oraz po przyjściu dziecka na świat. Dzięki szczegółowym badaniom ultrasonograficznym możemy monitorować wzrastanie płodu oraz wykrywać wiele zaburzeń wewnątrzmacicznych.
Badania prenatalne wykonuje się trzykrotnie w ciągu ciąży.
Pierwsze z nich, wykonywane w I trymestrze ( od momentu ukończenia 11 tygodni do 13 tygodnia + 6 dni ) składa się z USG oraz badania poziomu białka PAPP-A oraz b-HCG w krwi żylnej matki.
Badanie II i III trymestru polega na wykonaniu ultrasonografii. Badanie II trymestru należy wykonać pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży natomiast badanie III trymestru pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży.
Każde z wyżej wymienionych badań ma nieco inny cel i przebieg. W innych zakładkach znajduje się krótki opis poszczególnych badań prenatalnych, które można wykonać w naszym Gabinecie.
Badanie I trymestru
Badanie I trymestru ( potocznie nazywane “genetycznym”) składa się z USG i badań biochemicznych wykonywanych z próbki krwi żylnej matki. Parametry biochemiczne oznaczane we krwi to białko PAPP-A oraz podjednostka Beta gonadotropiny kosmówkowej b-HCG. Oznaczenie powinno być wykonane na określonych aparatach posiadających certyfikacje FMF - Brahams Kryptor, Delphia Xpress, Roche. Krew pobierana w Gabinecie 3 Bell jest badana za pomocą aparatury Brahms Kryptor.
Lekarz wykonujący badanie korzystając ze specjalnego oprogramowania opracowanego przez Fundację Medycyny Płodowej (FMF) oblicza ryzyko wystąpienia aberracji chromosomowych u płodu, ryzyko porodu przedwczesnego oraz ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego przed 37 tygodniem ciąży.
Badanie ma 2 główne cele:
- Ocena struktur anatomicznych płodu, poszukiwanie wczesnych wad strukturalnych, ocena wielkości płodu, określenie czasu trwania ciąży i terminu porodu. W przypadku ciąży bliźniaczej dodatkowo określenie kosmówkowości i owodniowości.
- Ocena ryzyka wystąpienia najczęstszych aberracji chromosomowych (trisomii 21, 18,13). Kalkulacja ryzyka jest oparta o wywiad, wiek matki, ocenę markerów ultrasonograficznych i biochemicznych.
Badanie określa ryzyko wystąpienia zaburzeń genetycznych jako: niskie / średnie / wysokie. W zależności od wyniku lekarz przeprowadzający badanie udziela stosownych wyjaśnień co do dalszego postępowania i ewentualnej diagnostyki.
- Ryzyko niskie: kiedy szansa na wystąpienie aberracji chromosomowej (T13,18,21) jest niższa niż jeden na tysiąc (<1:1000) .
- Ryzyko średnie: kiedy szansa na wystąpienie aberracji chromosomowej (T13,18,21) jest pomiędzy 1:1000 - 1:300.
- Ryzyko wysokie: kiedy szansa na wystąpienie aberracji chromosomowej (T13,18,21) jest powyżej jeden na trzysta (1:300).
Dodatkowe cele badania I trymestru:
- Ocena ryzyka porodu przedwczesnego. Do obliczenia tego parametru wykorzystujemy wywiad oraz pomiar długości szyjki macicy w badaniu USG przezpochwowym. W przypadku podwyższonego ryzyka już na wczesnym etapie ciąży możemy wdrożyć odpowiednią profilaktykę oraz właściwe monitorowanie ciąży aby zapobiegać zbyt wczesnemu przyjściu dziecka na świat.
- Ocena ryzyka wystąpienia stanu przedrzucawkowego przed 37 tygodniem ciąży. Ryzyko jest obliczane na podstawie pomiarów ciśnienia matki, wywiadu oraz pomiaru parametrów przepływu krwi w tętnicach macicznych. W przypadku stwierdzenia podwyższonego ryzyka należy włączyć profilaktykę w postaci stosowania kwasu acetylosalicylowego (Acard, dawka 150 mg). Acard obniża ryzyko powikłań związanych z nadciśnieniem w ciąży. Jest to postępowanie bezpieczne dla mamy i płodu o działaniu udowodnionym w dużych badaniach naukowych.
Q&A - Pytania i odpowiedzi, które pomogą lepiej zrozumieć badanie I trymestru:
- Jak rozumieć ryzyko? Co to znaczy np. ryzyko 1 : 500 ?
To znaczy, że jest 0,2% szansy na to, że dziecko jest chore (Trisomia 13, 18, 21) a 99,8% szansy na to że jest zdrowe.
Jedno na 500 dzieci z takimi wynikami jak w danym przypadku będzie miało aberrację chromosomową (Trisomia 13, 18, 21). - Czy niskie ryzyko stwierdzone w badaniu I trymestru daje 100% pewności, że dziecko jest zdrowe?
Czułość badania USG zestawionego z badaniami z krwi - PAPP-A i b-HCG wynosi 95%. To znaczy że 5% przypadków aberracji chromosomowych może zostać niezdiagnozowanych. - Czy trzeba wykonywać badanie krwi czy wystarczy samo USG?
Rekomenduje się wykonanie zarówno badania USG jak i badania krwi. Dlaczego ? Ponieważ wykonanie obu daje 95% szansy wykrycia aberracji chromosomowej. Kalkulacja ryzyka oparta na samym badaniu ultrasonograficznym ma mniejszą czułość, około 80%. - Czy na badanie trzeba się jakoś przygotować?
Na badanie I trymestru nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Przed przystąpieniem do badania ultrasonograficznego lekarz będzie zbierał wywiad na temat stanu zdrowia pacjentki oraz pewnych faktów z jej historii medycznej. Aby wizyta przebiegła sprawnie można już wcześniej zastanowić się nad odpowiedziami na niektóre pytania:- Kiedy była ostatnia miesiączka?
- Czy choruje Pani na choroby przewlekłe? Jakie?
- Która to jest ciąża? Jeśli jest to kolejna ciąża w których tygodniach ciąży przyszły na świat poprzednie dzieci. Data ostatniego porodu.
- Czy mama pacjentki miała nadciśnienie ciążowe / stan przedrzucawkowy. Dawniej stan ten był nazywany zatruciem ciążowym/ gestozą. Warto zapytać o to swoją mamę przed wizytą.
- Ile czasu trwa badanie?
Badanie trwa około 30 - 45 minut. Czasami może się wydłużyć z powodu trudności technicznych albo niekorzystnego ułożenia płodu.